Is mijn gebouw of gebouwontwerp in staat om verander(en)d gebruik of nieuwe functionaliteit te faciliteren; is het toekomstbestendig? Daar komt u snel achter via de Flexibiliteitsscan op toekomstwaardegebouw.nl. Met deze gratis tool kunt u vlot vaststellen hoe goed een bestaand gebouw of bouwplan ‘scoort’ op flexibiliteit en aanpasbaarheid en wat (nog) nodig is om het ‘adaptief vermogen’ op het gewenste peil te brengen.
Duurzaamheid en circulariteit behoren sinds enkele jaren tot de hoofdparameters en -karakteristieken van het ontwerpen, bouwen, gebruiken en beheren van gebouwen. Daarmee staat logischerwijs ook de flexibiliteit van ons vastgoed hoog op de agenda, bij zowel ontwerpers en adviseurs, als opdrachtgevers, gebouweigenaren en -beheerders. Een gebouw, nieuw of bestaand, moet vandaag de dag eigenlijk ‘gewoon’ voldoende, intrinsiek flexibel en aanpasbaar zijn om over 10 jaar, maar ook nog over 30 of 50 jaar te kunnen voldoen aan veranderde functionele eisen.
Beschikt het gebouw over voldoende ‘adaptief vermogen’, dan is ’t relatief eenvoudig om bijvoorbeeld vloervelden opnieuw in te delen, verdiepinghoogten te wijzigen, installaties te vernieuwen, een bouwdeel toe te voegen of juist te verwijderen. Is de adaptiviteit doorgevoerd tot in de losmaakbaarheid van bouwkundige en constructieve delen, dan is ’t zelfs mogelijk om het gehele pand te ontmantelen voor herbouw op een andere locatie of hergebruik van de elementen in een nieuw bouwproject.
Kortom, een adaptief gebouw heeft (de) toekomst. En die toekomst begint nu: door de behoefte aan flexibiliteit vast te stellen en te bepalen óf en in hoeverre het gebouw of gebouwontwerp – nu en later – in staat is om in de flexibiliteitsbehoefte te voorzien. Om daar goed mee te beginnen, is sinds 2022 de Flexibiliteitsscan online. Met deze tool op toekomstwaardegebouw.nl kunt u gratis en ‘in een handomdraai’ de flexibiliteit van uw gebouw of gebouwontwerp beoordelen.
Op grond van uw input (antwoorden op vragen) brengt de Flexibiliteitsscan eerst de flexibiliteitsvraag bij het bestaande of geplande gebouw in kaart. Daarna toetst de tool in welke mate aan deze vraag wordt voldaan, aan de hand van indicatoren per ‘shearing layer’ van het gebouw: locatie en omgeving, constructie, gebouwschil (dak en gevels), installaties en inbouwpakket. Bij elke gebouwindicator staat een streefwaarde voor de adaptiviteit vermeld. Met vlaggen wordt aangeduid welke indicatoren veel impact hebben op de adaptiviteit.
De output van de tool bestaat uit één overzicht waarop u ‘in één oogopslag’ ziet hoe goed uw gebouw of ontwerp nu al beantwoordt aan de flexibiliteitsvraag en op welke gebouwindicatoren verbetering is gewenst.
De Flexibiliteitsscan vindt zijn oorsprong in een methode uit 2014 voor het bepalen van het adaptief vermogen van gebouwen. Deze methode, opgesteld door Brink Management & Advies en TU Delft en door VNO-NCW gepubliceerd, biedt onder meer ruim 200 indicatoren waarmee het adaptief vermogen en daarmee een belangrijk deel van de toekomstwaarde van een gebouw is vast te stellen.
Na validatie van de methode in 2017, ontwikkelden W/E adviseurs en DGBC in 2021 de rekentool Adaptief Vermogen. Deze tool staat aan de wieg van het thema ‘aanpasbaarheid’ in de bekende assessmentsystemen GPR Gebouw en BREEAM-NL. In aanvulling hierop is een jaar later de Flexibiliteitsscan ontwikkeld. Waar de rekentool uit 2021 het adaptief vermogen meetbaar maakt, geeft de Flexibiliteitsscan van 2022 inzicht in de gevraagde en geboden gebouwflexibiliteit.