Het nieuwe, opvallende stadskantoor van de gemeente Utrecht is onderdeel van de grootschalige herontwikkeling van het Utrechtse stationsgebied dat verder voorziet in een vernieuwde OV-terminal, een gerenoveerd Muziekpaleis en uitbreiding van winkel- en zakencentrum Hoog Catharijne. Het kantoor bezet de westzijde van Utrecht CS, naast de stationsentree aan het Jaarbeursplein. Deze prominente plek maakt dat het ontwerp van Kraaijvanger• (Dirk Jan Postel) en Christiaan Müller straks fungeert als 'vlaggenschip' van het toekomstige Central Business District met in totaal 150.000 m2 kantoorruimte voor 5.000 tot 8.000 mensen.
Het kantoorgebouw zelf beslaat ongeveer 65.000 m2²en is eigendom van de Gemeente Utrecht. Het college van B&W en elf gemeentelijke diensten, eerder nog verspreid over de stad, hebben begin oktober 2014 hun intrek genomen.
De publiekshal van vijf verdiepingen begint op 7,5 m boven het maaiveld, op een drielaagse onderbouw met de parkeer- en technische faciliteiten. Door de verhoogde ligging sluit de hal via een centrumboulevard aan op de nieuwe stationshal van Utrecht Centraal. Rondom en boven de publiekshal liggen de kantoorruimten. In totaal zijn 2.500 flexibele, persoonsongebonden werkplekken beschikbaar voor zo'n 3.000 (deeltijd)medewerkers. De extra hoge verdiepingen 6, 11, 21 dienen als plaza voor lunchen, vergaderen en ontmoeten.
Kenmerkend voor zowel publieksruimten als kantoren zijn de openheid en transparantie, als stimulans voor de ontmoeting met de inwoners van Utrecht en tussen de gemeentelijke medewerkers onderling. Bovendien vormt het kantoor het gepaste antwoord op de complexe, dichtbebouwde locatie. Bovenop het middenblok (niveaus 6 tot 12) zijn de kantoorvertrekken vervat in twee gescheiden torens. De zuidtoren rust op slechts vijf kolommen en ontziet zo de OV-terminal eronder.
Om het omvangrijke, in totaal 92 m hoge complex met zijn grote vloeroverspanningen en vele vides zo licht mogelijk te houden, ontwierp Zonneveld Ingenieurs een draagconstructie van stalen vakwerken met kanaalplaatvloeren en staalplaat-betonvloeren op de verdiepingen. In het noord- en middendeel van het gebouw wordt de stabiliteit verzorgd door drie betonnen kernen en stalen verbanden in de gevels. In de zuidtoren zijn ook de kernen van staal.
Het Stadskantoor Utrecht vervult een voorbeeldfunctie in het streven naar duurzamere huisvesting, zoals vastgelegd in de Intentieovereenkomst 'Het Utrechtse Stationsgebied geeft duurzame energie'. Deze overeenkomst werd in mei 2009 bekrachtigd door toenmalig minister Cramer van VROM. De ligging van het gebouw – direct bij én boven het station – bespaart ruimte en bevordert het gebruik van OV. Het aantal parkeerplaatsen voor de 3.000 gebruikers blijft hierdoor beperkt tot 270. Tot de energiebesparende maatregelen behoren lage-temperatuurverwarming en hoge-temperatuurkoeling, driedubbel glas in de gevels, waterbesparende toiletten en LED-verlichting met aanwezigheidsdetectie. Het gebouw wekt zelf energie op via zonnecollectoren op het dak, zonnecellen in de gevels en WKO met warmtepompen.
Start bouw: april 2011, start staalbouw: begin 2012, oplevering: mei 2014 • Locatie: Stadsplateau 1, Utrecht • Opdracht: Gemeente Utrecht • Projectontwikkeling: NS Poort • Architectuur: Kraaijvanger• (Dirk Jan Postel) i.s.m. Christian Müller • Interieurontwerp: Kraaijvanger• Constructief ontwerp: Zonneveld Ingenieurs • Uitvoering: Bouwcombinatie Boele & van Eesteren en G&S Bouw • Bouwfysica: Peutz • Installatie-ontwerp: Halmos Adviseurs • Installatietechniek: HOMY Technische Installaties (w) en Croon Elektrotechniek (e) • Staalconstructie: Oostingh Staalbouw en ASK Romein • Gevels: Scheldebouw • Projectinfo: www.cu2030.nl • Beelden: Kraaijvanger•, CU 2030, Bert Spiertz, Scheldebouw, Rob van der Lingen en Stijn Poelstra • Redactie: Arend Dolsma (Bouwen met Staal).